نشانه های اندومتریوز شدید در بانوان

نشانه های اندومتریوز شدید کمک می‌کند تا شناخت زود هنگام این بیماری شایع زنانه که وضعیت ناخوشایند و دردناک به وجود می آورد، میسر شود. درد شدید لگنی، خونریزیهای مکرر، خستگی و بی حالی، حالت تهوع و ... می تواند به منزله زنگ خطر هشدار دهنده باشد. در این مطلب می توان اطلاعات دقیقی درباره بیماری آندومتریوز و نحوه درمان کسب کرد.

بیماری آندومتریوز چیست؟

آندومتریوز در واقع به وضعیتی گفته می‌شود که مخاط حفره رحم خارج از رحم رشد کرده اما به دلایل مختلف ممکن است تشخیص به درستی صورت نگیرد به طوری که فرد ماه ها با وضعیت ناخوشایندی مواجه شود.

برخلاف تصور عموم مردم آندومتریوز یک بیماری نوظهور نیست بلکه شواهد تاریخی نشان می‌دهد، قربانیان بسیاری در اواسط قرن نوزدهم نیز چالش‌هایی را تجربه کردند. البته در برخی  ممکن است به عنوان یک پدیده گذرا مطرح باشد که خود به خود نیز ناپدید می گردد. اما گروهی از اشکال شبیه آندومتریوز رنج می برند.

گزارش های پزشکی نشان می‌دهند این بیماری در حدود ۱۰ درصد جمعیت زنان در سنین باروری دیده شده است. متاسفانه به دلیل مختلف، روز به روز بر این آمار افزوده می شود. اگرچه بعید می‌رسد دختران نابالغ یا زنان یائسه از این بیماری رنج ببرند اما غیرممکن نیست.

مهمترین نگرانی گروه درگیر آندومتریوز ناباروری است اما می‌توان با خدمات درمانی، شرایطی مهیا کرد که از چسبندگی و دیگر عوارض رها شد. در ادامه بیشتر با این عارضه آشنا خواهید شد، بنابراین باید درمان جدی را پیگیری نمایید تا هر چه سریعتر تبعات این مشکل کمرنگ شوند.

انواع آندومتریوز کدامند

آندومتریوز به‌عنوان یک بیماری می‌تواند چالش‌های جسمی و روحی بسیاری را به فرد قربانی تحمیل کند. یکی از تجربیات مشترکی تمامی زنان، قاعدگی است که در گروه مبتلا به آندومتریوز وضعیت متفاوت است بر خلاف سایرین که ریزش دیواره رحم از طریق مجاری معمول خارج می‌شوند، در این گروه ممکن است وارد حفره شکمی شوند به طوری که در مسیر اتصال اندام های داخلی، چالش‌هایی را رقم زنند، بنابراین خونریزی و التهاب دور از انتظار نیست.

بسته به محل آندومتریوز می‌توان چهار نوع از این وضعیت را شاهد بود به طوریکه آندومتریوز صفاقی در قسمت پایین شکم، آندومتریوز تخمدان بر روی تخمدان ها، آندومتریوز راست روده بین راست روده و واژن، آدنومتر در داخل عضله رحم صورت می‌گیرد.

اغلب زنان، درگیر نوع اندومتریوز صفاقی سطحی، درد و رنج بسیاری را متحمل می‌شوند اما نوع دوم قربانیان کمتری را به چالش کشانده است. برای شناخت نوع بیماری، شیوه‌های مختلفی وجود دارد. اغلب لاپاراسکوپی را برای تعیین تشخیص به کار می‌برند.

لزوم درمان آندومتریوز شدید

ثبات روانی فرد متاثر از چهار حوزه اساسی همچون سلامتی، روابط، رابطه جنسی و کار است. اندومتریوز به عنوان یک بیماری می تواند تمامی این حوزه ها را تحت تاثیر قرار دهد به طوری که فرد برای معمولی‌ترین مسئولیت‌های خود نیز چالش داشته باشد.

درد مزمن، اختلالات قاعدگی، کاهش احتمال باروری و مشکلات جنسی در حساس‌ترین وجوه زندگی، فشارهایی را تحمیل می‌کنند بنابراین شخص باید برای ایفای نقشهای مختلف همچون همسر و مادر و معشوقه از این بیماری به سلامت عبور کند اما متاسفانه اغلب زنان مبتلا به اندومتریوز شدید، همواره با رابطه جنسی دردناک نیز مواجه هستند که می‌تواند روابط خانواده را نیز متزلزل کند بی جهت نیست که برای هر دو طرف، آسیب هایی را به همراه دارد.

نتایج مطالعات نیز مشخص کرده است که ترس ناشی از درد و اختلال در عملکرد زناشویی، تجربه جنسی لذت بخش را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد به طوری که ارگاسم به سختی میسر می شود، بی جهت نیست که تعداد دفعات رابطه جنسی نیز به حداقل می رسد، علاوه بر آن که نمی‌توان شاهده روابط صمیمی در زوجین نیز بود.

تاثیر اندومتریوزیس بر روابط زوجین

اندومتریوزیس می تواند مشکلاتی در روابط به ویژه زندگی جنسی زوجین تحمیل کند، همچنین نتایج تحقیقات نشان داده است که مشکلات جنسی می توانند کیفیت زندگی اعضای خانواده را نیز متحول کنند، متاسفانه بانوان درگیر اندومتریوزیس اغلب با رابطه جنسی دردناک مواجه هستند که آسیب های بسیاری را برای طرفین به همراه دارد بنابراین منطقی است که اعتماد به نفس به ویژه در رابطه جنسی زن به مقدار زیادی کاهش یابد.

مسیر بروز اندومتریوز چیست؟

اندومتریوز با عنوان یک بیماری زنانه شواهدی دردناکی را به فرد تحمیل می‌کند، این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که آندومتر شروع به رشد در محیطی می کند که اغلب تخمدان ها بوده و یا ناحیه لگن هستند. 

این مخاط خارج رحمی چالش‌های بسیاری را به همراه دارد به طوری که فرد با خونریزی های بیش از حد در دوران قاعدگی مواجه می‌شود علاوه بر آنکه دردهای لگنی کیفیت زندگی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

از آنجا که در این بیماری، بافت جدا نشده و نمی تواند از بدن خارج شود، میتوان شاهد تجمع بافت هایی بود بنابراین کیست هایی به نام آندومتریوما و زخم گسترده صورت می‌گیرد. اندومتریوز به شدت دردناک است به ویژه زمانی که فرد با قاعدگی مواجه می شود.

آندومتریوز چگونه خود را نشان می دهد؟

از مهمترین علائم بالینی آندومتریوز میتوان درد لگن را اشاره کرد به ویژه زمانی که فرد در دوران قاعدگی به سر می برد. اگرچه درد و گرفتگی از مهمترین مشخصه های دوران قاعدگی هستند اما چنین علائمی در بیماران آندومتریوز شدتی بیش از حد معمول داشته به طوری که با گذشت زمان فرد دردهای بیشتری را نیز متحمل خواهد شد.

مهمترین نشانه های آندومتریوز شدید کدامند؟

شناخت علائم شایع اندومتریوز کمک می کند، هرچه سریعتر به چنین وضعیتی مشکوک شد و برای استفاده از خدمات درمانی اقدام کرد. در ادامه به چند مورد اشاره شده است که مطالعه آن بسیار توصیه می شود:

قاعدگی دردناک

درد و گرفتگی می تواند کمی قبل از قاعدگی شروع شده و چندین روز نیز طول بکشد علاوه بر آن که فرد عوارض جسمانی را در قسمت پشت و شکم نیز احساس می کند.

رابطه جنسی دردناک 

اگر با درد در زمان رابطه جنسی مواجه هستید باید بدانید به دلیل وضعیت آندومتریوز است. 

درد در زمان مدفوع و ادرار 

از دیگر شواهد خاص آندومتریوز درد بوده به ویژه در زمان دوران قاعدگی میتوان دفع مدفوع و ادرار همراه با درد را اشاره کرد.

خونریزی های شدید

در گروهی از بانوان نیز خونریزی های شدید قاعدگی یا خونریزی های بین چرخ‌های دیده می‌شود که بیانگر وضعیت خاص بیماری است.

ناباروری

متاسفانه برخی از افراد زمانی متوجه وجود آندومتریوز میشوند که علیرغم تلاش نتیجه ای برای باردارشدن حاصل نمی شود.

دیگر علائم 

آندومتریوز همچنین می‌تواند شواهدی همچون خستگی، اسهال، یبوست، نفخ و حالت تهوع را در زمان قاعدگی به همراه داشته باشد.

بهترین زمان مراجعه برای درمان نشانه های اندومتریوز 

برخی با این سوال مواجه هستند که چه موقع بهتر بوده به پزشک مراجعه کرد. مطمئنا تجربه علائم اندومتریوز به منزله زنگ خطر هشدار دهنده است که نباید تعویق در مراجعه به پزشک متخصص زنان داشت. در مواردی تعیین علت دقیق درد لگن به آسانی صورت نمی گیرد اما مطمئنا تشخیص زودهنگام، مانع از تحمل عوارض و درد های بیشتر است.

شدت درد به عنوان یک فاکتور قابل اعتماد برای شناخت شدت بیماری نیست با توجه به اینکه برخی از زنان درگیر آندومتریوز خفیف با درد شدید مواجه هستند و گروهی نیز علیرغم پیشرفت بیماری چندان درد غیر معمولی را تجربه نمی‌کنند.

در برخی از افراد ممکن است علائم اندومتریوز با بیماریهای دیگری اشتباه گرفته شود از جمله می توان به بیماری التهابی لگن، کیست تخمدان، سندروم روده تحریک پذیر و ... اشاره کرد بنابراین شناخت شواهد، وظیفه متخصص درمانگر است تا پیشنهادات درمانی را ارائه کند.

گروه مستعد برای ابتلا به اندومتریوزیس کدام اند؟

ریسک درگیری با بیماری اندومتریوز برای برخی افراد بیشتر است، از جمله می‌توان به گروهی اشاره کرد که سابقه زایمان ندارند و یا فردی در خانواده مانند مادر، عمه و یا خواهر درگیر اندومتریوز بوده اند، همچنین مشکلات سیستم ایمنی نیز می‌تواند منجر به ریسک درگیری با این بیماری شود.

البته باید دانست که معمولاً اندومتریوز چندین سال پس از شروع اولین قاعدگی بروز می‌کند و اغلب با شروع یائسگی نیز علائم ناپدید میشوند اما گروهی نیز ممکن است تجربه های متفاوت داشته باشند.

ابزار تشخیصی اندومتریوزیس کدام اند؟

متخصص زنان برای تشخیص و بررسی وضعیت بیمار مشکوک به آندومتریوز علاوه بر ارزیابی و جمع بندی سوالات، معاینه فیزیکی، تصویربرداری و دیگر شیوه‌ها را پیشنهاد می دهد، در ادامه به چند مورد اشاره شده است:

معاینه

معاینه زنان اگر چه به نظر قدیمی می‌رسد اما کمک می‌کند کیست یا زخم های احتمالی در اندام های تناسلی را یافت. 

سونوگرافی

سونوگرافی نیز شیوه ای است که علیرغم نداشتن درد می‌تواند برای تصویربرداری از اندامهای داخلی کمک‌کننده باشد که از طریق امواج صوتی با فرکانس بالا چنین نتایجی را صورت میدهد. اگرچه سونوگرافی برای تشخیص اندومتریوز استفاده نمی‌شود اما به شناسایی شواهد ایجاد شده توسط آن کمک می‌کند.

لاپاراسکوپی 

این شیوه برای تایید اندومتریوز استفاده می شود، با توجه به آن که به عنوان یک جراحی مطرح است نیاز به بیهوشی عمومی وجود دارد تا با کمک یک دوربین مینیاتوری یا لاپاراسکوپ از طریق یک برش کوچک، ورود یافته و به جستجو در اطراف رحم بپردازد. در عین حال در طول این روش، یک نمونه بافت می تواند مستقیما برای معاینه فنی میکروسکوپی نیز گرفته شود. عمل پاراسکوپی، محل و میزان این بیماری را به نمایش می گذارد تا متناسب با شرایط از گزینه های درمانی بهره جست.

نخستین گام برای بهبود نشانه های اندومتریوز شدید چیست؟

بهبود نشانه‌های اندومتریوز شدید می تواند مسیر درمانی را کوتاه کند، بنابراین اگر با شواهد خاصی مواجه هستید، نیاز بوده هرچه سریعتر راهی مطب متخصص زنان شوید. مطمئناً دریافت مشاوره بهترین گزینه های درمانی را ممکن می‌کند. 

دارو درمانی، جراحی، هورمون درمانی و تغییر سبک زندگی از جمله انتخاب‌های پزشک درمانگر هستند که در بسیاری از موارد می‌بایست از چندین شیوه به شکل مکمل استفاده کرد، با توجه به آنکه درمان دارویی مانع رشد بافت پیشرونده می‌شود اما جراحی به حذف کانون‌های اندومتریوز کمک می‌کند.

در کل مهمترین اهداف درمانی برای تمامی بانوان درگیر، بازگرداندن شانس باروری، کاهش علائم دردناک و افزایش کیفیت زندگی است. متاسفانه بسیاری از قربانیان درگیر اندومتریوز را زنان جوان تشکیل می دهند که مایلند فرزندان خود را در آغوش بگیرند اما این وضعیت می‌تواند احتمال ناباروری را افزایش دهد، حتی اگر فرد متوجه وجود شواهد این معضل شده باشد.

مطالعه این مطلب، دانشی به شما درباره علل، علائم، تشخیص و درمان اندومتریوز می‌بخشد بنابراین منابع اطلاعاتی را برای شناخت استفاده کنید و در صورت مشکوک به وضعیت بیماری حتماً از علم و دانش متخصصان درمانگر استفاده کنید.

علل اندومتریوز زنانه کدام است؟

در حال حاضر شواهد علمی مشخص نکرده است که علت آندومتریوز زنان کدام است اما می‌توان نظریه های مختلف را مبنای چنین پدیده‌ای در نظر گرفت.

جالب آن که برخی در طول زندگی چندان چالشی از نظر جسمی احساس نمیکنند اما مراجعه به متخصص درمانگر، میتواند وجود این بیماری را تایید کند.

قدیمی ترین نظریه، قاعدگی را به عنوان ریشه درگیری با آندومتریوز مطرح می‌کند البته منظور، قاعدگی برگشتی است که اغلب در زنانی که با قاعدگی های سنگین و مکرر بیش از ۷ روز مواجه هستند، دیده شده است علاوه بر آنکه دخترانی که جریان خون قاعدگی محدودی نیز دارند ممکن است با چنین چالشی مواجه شوند.

برخی از محققان نیز کاهش ایمنی را به عنوان دلایل وجود آندومتریوز مطرح می‌کنند. همچنین نباید تاثیر هورمون ها و سبک زندگی غلط را از یاد برد. در آخر می بایست این دیدگاه رایج را پذیرفت که آندومتریوز به عنوان یک بیماری چند عاملی مطرح است که از نظر ژنتیکی و هورمونی و ایمونولوژیکی، ریشه‌های در این وضعیت تاثیرگذارند.

علائم کلی آندومتریوز کدامند

قاعدگی دردناک و چالش‌برانگیز، درد و گرفتگی در ناحیه زیر شکم به عنوان شایع ترین علائم آندومتریوز شدید مطرح می‌شوند که بی ارتباط با چسبندگی در بخش لگن نیست علاوه بر آنکه فرد برای عادی ترین مسائل همچون ادرار کردن و مدفوع با درد پیوسته مواجه می‌شود. گروهی نیز همواره آثار خون در ادرار را به عنوان یکی از علائم چالشی بیان می‌کنند.

درد ناخوشایند در طول یا بعد از رابطه جنسی نیز باید جدی گرفته شود. متاسفانه برخی چندان نسبت به علائم هشدار دهنده توجهی ندارند به طوری که پس از اقدامات مکرر برای باروری و بی‌نتیجه ماندن، راهی مطب پزشک می‌شوند و با این واقعیت تلخ مواجه می شوند که چسبندگی های گسترده منجر به عدم آزاد شدن تخمک شده به طوری که نمی توان شاهد حرکت تخمک در لوله های فالوپ بود بنابراین ناباروری دور از انتظار نیست.

متاسفانه علی رغم پیشرفت علم و تکنولوژی، سواد و آگاهی زنان نسبت به سلامت بدن چندان بالا نیست به طوری که علائم آندومتریوز شدید را نیز نمی دانند و یا گروهی نیز چندان این شواهد را جدی نمی گیرند. در حالی که بروز مشکلات طولانی مدت میتواند وضعیت زندگی را دچار چالش کند بنابراین متخصص زنان می تواند در زمان معاینه، تشخیص و پیشنهاد خدمات درمانی را صورت دهد.

نحوه درمان آندومتریوز شدید چگونه است؟

شناخت علائم هشدار دهنده آندومتریوز شدید کمک می‌کند، فرد سریعتر راهی مطب متخصص درمانگر شود. پزشک نیز در صورت مشکوک بودن به این وضعیت، معاینه را برای تایید تشخیص پیشنهاد می دهد.

همچنین لاپاراسکوپی نیز کمک می‌کند که شبهات پزشکی تایید یا رد شود. یکی از گزینه های درمانی معمول برای این بیماری، برداشت ضایعات با جراحی است، علاوه بر آنکه هورمون درمانی نیز می‌تواند شرایط را بهبود بخشد با توجه به آنکه مانع رشد بیشتر این بیماری میشود. یائسگی ناشی از مصرف داروهای هورمونی که اغلب برای گروه خاصی پیشنهاد می شود که قصد بارداری ندارند نیز می‌تواند برای این بیماری کارآمد باشد. همچنین پزشک در جلسات مشاوره سوالاتی درباره تمایل به بچه دار شدن مطرح می کند و در صورت نداشتن چنین قصدی، رحم را خارج می‌کنند.

در مواردی نیز پیشگیری از بارداری با کمک داروهای هورمونی کمک کننده است که می‌تواند تاثیرات تسکین دهنده بر دردهای جسمانی نیز داشته باشد. مطمئناً داشتن سبک زندگی سالم و دریافت مکمل های غذایی نیز بسیار توصیه می شوند.

آندومتریوز شدید با کمک درمان خانگی چگونه ممکن است؟

استفاده از درمانهای خانگی برای بهبود وضعیت آندومتریوز شدید می تواند انتخاب برخی از گروه درگیر باشد. اگرچه برای انتخاب چنین شیوه ای می بایست نظر پزشک متخصص را جویا شد تا شاهد تداخل در مسیر درمانی نبود اما برخی از گیاهان دارویی توانسته اند علائم را کاهش دهند اما به منزله بهبودی ۱۰۰ درصد نیست.

برخی به دلیل عوارض ناشی از درمان گروهی که وضعیتی همچنین یائسگی را منجر می‌شود، شاهدند که عوارض جانبی مانند از دست دادن موقتی قاعدگی، نوسانات خلقی، گرگرفتگی و اختلالات خواب را به ارمغان می آورد، اما می توان با دریافت گیاهان دارویی نیز چنین تبعاتی را کاهش داد به طور مثال کشمش سیاه می تواند سردرد را کاهش دهد همچنین سنبل الطیب نیز برای خواب بهتر توصیه می‌شود.

امکان بارداری با نشانه‌های آندومتریوز شدید وجود دارد؟

نشانه های اندومتریوز شدید می توانند نگرانی بسیاری را برای فرد درگیر به وجود آورند، علاوه بر آنکه شانس بارداری نیز کاهش می یابد اما بدین معنا نیست که صد درصد زن نمی تواند بچه دار شود بلکه توانایی تولید مثل در بیماران درگیر نسبت به سایر زنان کاهش یافته است ولی می توان با ترکیبی از خدمات درمانی، چنین چالش‌هایی را کمرنگ کرد علاوه بر آنکه پیشرفت علم و تکنولوژی شیوه‌های کارآمدی را برای فرزندآوری به وجود آورده است از جمله می‌توان به حاملگی‌های از طریق ‏IVF اشاره کرد.

از دیگر تبعاتی که این بیماری برای بانوان به همراه دارد علی‌رغم موفقیت در بارداری، احتمال سقط جنین و یا درگیری با عوارض ناشی از زایمان است.

مرز تشخیص درد های اندومتربوزیس با درد معمول قاعدگی

قاعدگی برای اغلب بانوان دردهایی را به همراه دارد به طوری که اغلب با مصرف مسکن، این وضعیت را تسکین می بخشند اما اندومتریوزیس به عنوان یک بیماری مطرح بوده که از نظر درد لگن، اختلال چرخه قاعدگی و مشکلات باربری نگرانی‌های بسیاری را به وجود می‌آورد.

اگرچه ممکن است برخی چنین وضعیتی را با دردهای معمول قاعدگی اشتباه بگیرند اما باید دانست که بسیار متفاوت هستند علاوه بر آن که تبعات ناشی از آندومتریوز گسترده بوده به طوری که می تواند کیفیت رابطه جنسی را به دلیل درد هنگام مقاربت کاهش دهد.

تشخیص نشانه های اندومتریوز شدید چگونه است؟

تشخیص نشانه های آندومتریوز شدید اگر چه با دردهای جسمانی ممکن است اما پزشک درمانگر با روش‌های مختلف شناخت چنین مسیری را ممکن می‌کند. معاینه جسمانی میتواند به عنوان نخستین گام باشد همچنین سونوگرافی از لگن کمک می‌کند کیسه‌های آندومتریوز احتمالی را تشخیص داد که اغلب بر روی تخمدان ها قرار دارند.

البته گروهی نیز ممکن است آثار این وضعیت را در شکم و یا بخش‌هایی از روده متحمل باشند. آزمایش خون نیز از دیگر شیوه‌های تشخیصی بوده که می‌تواند برای پزشکان کارآمد باشد و به تشخیص نهایی، کمک کند تا بهترین راهکار درمانی را برگزید.

بهبودی نشانه های اندومتریوزیس

دارودرمانی اگرچه نخستین رویکرد محافظه کارانه برای بهبودی اندومتریوزیس عنوان می‌شود اما باید با شیوه‌های دیگر کمک کرد، فعالیت این بیماری متوقف شود تا شاهد چالش‌های دیگری نبود.

جراحی از دیگر شیوه هایی است که می‌تواند برای درمان آندومتریوز گروه درگیر کمک کند. معمولاً زمانی فرد ناگزیر به جراحی است که دیگر شیوه ها موثر نباشند یا وضعیت بیماری گسترده شده باشد.

پس از برطرف شدن شواهد این بیماری می توان برای بارداری اقدام کرد اما نباید چنین بیماری را مشابه با چالش های دیگر جسمانی پنداشت و بدون هماهنگی با پزشک از شیوه های مبتنی بر خود درمانی استفاده کرد.

نشانه های آندومتریوز شدید، وضعیت ناخوشایند و دردناک را برای فرد درگیر به وجود می‌آورد به طوری که احتمال باروری نیز کاهش می یابد. اگر چه اغلب سوالات اصلی مردم، نحوه ایجاد این بیماری و درمان است اما منشا و علت آندومتریوز به طور کامل مشخص نیست اما می‌توان تاثیر عواملی همچون ژنتیک، سبک زندگی غلط، سیستم ایمنی ضعیف، تغییرات هورمونی و چالشهای در نحوه قاعدگی را برای ایجاد بیماری تاثیرگذار دانست.

اشکال درد در آندومتریوز شدید چگونه هستند؟

درد یا ناراحتی در حین یا بعد از مقاربت جنسی می تواند به عنوان یکی از مشخص‌ترین نشانه‌های آندومتریوز شدید مطرح باشد، بی جهت نیست که این بیماری را دردناک می نامند علاوه بر آن که درد مزمن لگن، خستگی، اختلالات باروری نیز بر کیفیت زندگی گروه درگیر تاثیرگذار است. باید دانست در صورت وجود مشکلات طولانی مدت مهمترین اقدام مراجعه زودهنگام به متخصص زنان است. 

معاینه اولیه برای استفاده از خدمات درمانی بوده اگرچه درد ناشی از آندومتریوز، می‌تواند ماهیت های مختلفی داشته باشند به طوری که فرد چالش را با دردهای ناشی از قاعدگی یکی پندارد اما نشانه هایی همچون درد دائمی در لگن درد به ویژه هنگام ادرار یا مدفوع به منزله زنگ خطر هشدار دهنده هستند.

جالب آنکه باید دانست شدت بیماری و میزان درد با یکدیگر ارتباط مستقیمی ندارند به طوری که علیرغم شدت شدید این بیماری ممکن بوده فرد چندان دردی را احساس نکند که می تواند وضعیت را روز به روز پیچیده‌تر کند اما گروهی علیرغم شدت خفیف بیماری، توانایی انجام معمول ترین کارهای روزمره را نیز از دست می‌دهند که پزشکان معتقدند این مشکلات اغلب با میزان ناتوانی یا نوع آندومتریوز مطابقت ندارد.

درمان قطعی نشانه های اندومتریوز شدید چگونه ممکن است؟

خوشبختانه حال میتوان با شیوه هایی همچون داروهای هورمونی که به صورت تزریقی یا قرص هستند و یا جراحی امیدواری شایانی برای بهبودی شاهد بود اما نتایج داده‌های پزشکی نشان می‌دهد حدود ۲۵ درصد از قربانیان درگیر وضعیت های پیچیده هستند، بنابراین باید انتظار مسیر درمانی طولانی مدت و با نتیجه نامشخص را داشته باشند.

پزشک درمان هورمونی را برای ممانعت از رشد پیشنهاد می دهد تا شاهد گسترش کانون‌های این بیماری نبود اما درمان جراحی می تواند به حذف کمک کند. فارغ از نوع خدمات درمانی فرد می تواند شاهد کاهش درد، بازگرداندن امیدواری برای بارداری و افزایش کیفیت زندگی باشد. برای بانوان انتخاب شیوه درمانی راحت نیست اما متخصص درمانگر بسته  به سن و شرایط، راهکار را پیشنهاد می دهد. 

در هر صورت اگر چه اندومتریوز شدید نمی‌تواند به طور کامل درمان شود اما مطمئناً تشخیص زودهنگام می تواند شانس بهبودی را افزایش دهد با توجه به آنکه حال گزینه های درمانی شایانی در دسترس است.

چگونه می توان شانس بارداری را در صورت اندومتریوز شدید افزایش داد؟

بسیاری از زنان درگیر به آندومتریوز با این دیدگاه مواجه هستند که شانس بارداری به صفر می‌رسد، در حالی که چنین نظریه ای غلط بوده و می توان شاهد فرزند آوری نیز بود اما باید دانست در این گروه توانایی تولید مثل نسبت به زنان سالم کاهش یافته است. 

عوامل متعددی در بروز مشکلات باروری تاثیر گذارند. فرآیند التهابی مزمن در لگن منجر به تشکیل چسبندگیهای می‌شود که شرایط آناتومیکی را تغییر می‌دهد، بنابراین انتقال مکانیکی تخمک آزاد شده در زمان تخمک گذاری از تخمدان به لوله فالوپ صورت نمی‌گیرد. 

استفاده از خدمات درمانی می تواند چالش هایی را کمرنگ کند. خوشبختانه حال گزینه‌های متفاوتی در دسترس است که بسته به شرایط نه تنها عوارض جسمانی کاهش می یابند بلکه می توان به اهدافی همچون بارداری نیز امیدوار بود.

شیوع اندومتریوز چگونه است؟

شیوع اندومتریوز با عنوان یک بیماری مزمن و دردناک نسبتاً بالاست به طوری که از هر ۱۰ زن در سنین باروری یک نفر، شواهدی را تجربه می‌کند ولی شناخت شواهد هشدار دهنده اهمیت بالایی دارد تا بتوان از تبعات ناشی از این مشکل پیشگیری نمود و شاهد رفتار هایی همچون پرخاش و یا تغییرات خلق و خو نبود.

اندومتریوز و رابطه این بیماری با سرطان تخمدان و ناباروری

متاسفانه علی رغم پیشرفت علم و تکنولوژی، یک سوم تا نیمی از زنان مبتلا به اندومتریوز همچنان مشکلاتی را در بارداری تجربه می‌کنند به دلیل آن که چسبندگی ناشی از این وضعیت مانع از حرکت تخمک از تخمدان و تشکیل مراحل بعدی می شود، با این وجود بسیاری از زنان مبتلا به اندومتریوز خفیف تا متوسط نیز موفق به باردار شدن و فرزند آوری شده اند.

پزشکان توصیه می‌کنند پس از تشخیص چنین وضعیتی، هرچه سریعتر برای بارداری اقداماتی را انجام دهند، مطمئناً گذشت زمان می‌تواند احتمال را کاهش دهد.

مطالعات نیز برای بررسی ارتباط آندومتریوز و سرطان تخمدان داده‌هایی را نشان دادند که ممکن است ریسک درگیری نسبت به سایرین بیشتر باشد البته این خطر چندان بالا نیست.

در جلسات ویزیت پزشک برای تشخیص اندومتریوزیس چه میگذرد؟

افرادی که با علائم اندومتریوزیس مواجه هستند می بایست از علم و تخصص پزشک زنان، بهره مند شوند بنابراین در جلسات مشاوره ای، سوالاتی پرسیده می شود که می بایست برای آنها آماده باشید، در ادامه به چند مورد اشاره شده است:

• مشکلاتی را که تجربه میکنید، شرح دهید؟
• هر چند وقت یکبار علائم تظاهر می یابند و شروع مشکلات از کی صورت گرفته است؟
• ارزیابی شدت درد و دیگر علائم چگونه است؟
• کانون درد از کجا شروع می شود؟
• آیا علائم مرتبط با چرخه قاعدگی هستند و یا در دیگر دوران نیز دیده می‌شوند؟
• چه زمان علائم بدتر می شوند؟
• در چه مواردی شاهد بهبودی علائم هستید؟
• آیا استفاده از داروها و مواد غذایی و مکمل‌های غذایی صورت می گیرد؟
• پس از تایید تشخیص، شخص می‌تواند سوالاتی را از پزشک بپرسد و در ادامه به چند مورد اشاره شده است:
• نحوه درمان آندومتریوز چگونه است؟
• عوارض جانبی احتمالی داروها کدامند؟
• مزایا و معایب جراحی کدام هستند؟
• در صورت قصد بارداری این بیماری چه تاثیراتی را بر جسم تحمیل می‌کند؟
• نحوه تشخیص آندومتریوز چگونه است؟

شناخت شیوه های درمانی اندومتریوز شدید

از شیوه هایی که برای درمان اندومتریوز استفاده می‌شود، می‌توان دارو درمانی و جراحی را اشاره کرد. البته باید دانست تنها پزشک صلاحیت دارد متناسب با شرایط از جمله شدت درد، قصد بارداری و دیگر عوامل بهترین شیوه را پیشنهاد دهد. در ادامه به گزینه های درمانی بیشتر اشاره شده است:

درمان درد 

استفاده از مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌تواند عوارض ناشی از اندومتریوز را کاهش دهد به طوری که فرد با تسکین درد به زندگی روزمره مشغول شود اما استفاده از دیگر شیوه‌ها برای رهایی از چالش‌های ناشی از این بیماری الزامی است.

هورمون درمانی 

تغییر سطح هورمون های طبیعی در طول چرخه قاعدگی چالش‌هایی را در بافت آندومتر منجر می‌شود به طوری که می توان شاهد رشد و جدا شدن این بافت بود. استفاده از شیوه هورمون درمانی علاوه بر تنظیم چرخه قاعدگی کمک می کند چالش هایی همچون درد نیز التیام یابند اما مطمئناً این بهبودی همیشگی نیست و پس از قطع دارو می توان شاهد برگشت چنین چالش‌هایی بود.

پیشگیری از بارداری با داروهای هورمونی 

دارو های ضد بارداری اغلب به شکل قرص بوده که می تواند به کنترل سطح هورمون های تاثیر گذار بر رشد بافت آندومتر کمک کند به طوری که می توان شاهد کاهش خونریزی قاعدگی در این گروه زنان نیز بود علاوه بر آنکه درد آزاردهنده نیز کاهش می یابد.

از گروه داروهای ضد بارداری می‌توان شاهد هورمون های استروژن و پروژسترون بود که بسته به شرایط استفاده از این گروه محصولات پیشنهاد می شود، برای برخی از افراد محصولاتی که حاوی پروژسترون و پروژستین هستند را پیشنهاد می دهند.

آگونیست گنادوتروپین ها 

این گروه از داروها مانع ترشح هورمون های هیپوفیز شده بنابراین عملکرد تخمدان و تولید استروژن نیز تحت تاثیر قرار می گیرند به طوری که چرخه قاعدگی نیز اتفاق نمی افتد که نتیجه نهایی را می‌توان به شکل کاهش بافت شاهد بود. در واقع فرد وضعیتی مشابه یائسگی مصنوعی را تجربه می‌کند.

برای کاهش عوارض جانبی احتمالی مانند گرگرفتگی، نازک شدن استخوان‌ها و خشکی واژن، آگونیستهای گنادوتروپین ها معمولاً با دوزهای قرص استروژن و پروژسترون ترکیب می شوند اما پس از قطع دارو، می توان شاهد برگشت چرخه قاعدگی نیز بود.

دانازول

استفاده از این داروها می تواند ترشح برخی هورمون ها را کنترل کند به همین دلیل، علائم آندومتریوز نیز مشاهده نمی‌شود. در گروهی از افراد، عوارض جانبی احتمالی مانع از انتخاب این شیوه درمانی می شود به ویژه گروهی که در حین مصرف باردار هستند ممکن است آسیب های سلامت جنین را تهدید کند.

درمان جراحی

پزشک متناسب با شرایط فردی و قصد باردار شدن، درمان جراحی را توصیه می کند که می تواند شامل جراحی محافظه کارانه بوده و یا بیرون آوردن کامل رحم و تخمدان صورت گیرد.

در جراحی محافظه‌کارانه بافت آندومتر از شکم برداشته می‌شود اما می‌توان شاهد رحم و تخمدانها بود تا فرد از نظر فرزند آوری چالش‌هایی را تجربه نکند، این شیوه ممکن است به صورت لاپاراسکوپی یا جراحی سنتی صورت گیرد.

هیسترکتومی به معنای بیرون آوردن کامل رحم و تخمدان بوده که معمولاً برای گروه درگیر اندومتریوز شدید پیشنهاد می‌شود، بنابراین شانس بارداری کاهش می‌یابد، این شیوه معمولاً به عنوان آخرین گزینه های درمانی مطرح است.

نکات و ترفندهای بیشتر برای کاهش مشکلات ناشی از اندومتریوز شدید

اندومتریوز شدید به عنوان یک وضعیت بحرانی، می تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین استفاده از درمان های کمکی پیشنهاد مطلوب است از جمله می‌توان کمپرس آب گرم را اشاره کرد و یا نشستن در وان آب گرم تا زمان شل شدن ماهیچه های لگن نیز کمک می کند تا از مشکلاتی همچون درد و گرفتگی نیز خلاص شد.

استفاده از داروهای مسکن نیز مانند ایبوپروفن و ناپروکسن نیز می‌تواند کمک کننده باشند. رهایی از علائم اندومتریوز شدید از طریق ورزش منظم همچون یوگا نیز دور از انتظار نیست. طب سوزنی نیز توانسته برای برخی از زنان نتایج مثبتی را به همراه آورد. 

اگر شما نیز با افسردگی ناشی از بیماری مواجه شده اید به طوری که همواره به سرزنش خود می پردازید و احساس غم و پوچی طولانی مدت دارید، باید چنین مشکلاتی را مطرح کنید، مطمئنا پزشکان پیشنهادات درمانی تاثیرگذاری را ارائه می کنند. مشاوره با روانپزشک و روانشناس نیز بسیار کمک کننده است.

سخن آخر

نشانه‌های اندومتریوز شدید اغلب به صورت درد مزمن لگن، خونریزی های شدید، قاعدگی های دردناک و رابطه جنسی دردناک هستند که فرد را برای معمول ترین مسئولیت‌های زندگی به چالش می کشاند. مراجعه زودهنگام به پزشک اهمیت بسیاری دارد بنابراین در صورت تجربه علائم هشدار دهنده می بایست هر چه سریعتر، متخصص درمانگر را مطلع کنید، مطمئنا استفاده از خدمات درمانی می تواند بهبودی را ممکن کند.